6 điều về Mật nghị Hồng Y bầu tân Giáo Hoàng

Thứ sáu - 01/03/2013 23:59

6 điều về Mật nghị Hồng Y bầu tân Giáo Hoàng

Việc thoái vị của Giáo hoàng Benedict XVI trong ngày 28.2 đặt Giáo hội Công giáo gồm 1,2 tỉ người vào tình trạng không có người đứng đầu. Song khoảng thời gian này sẽ không kéo dài. Dưới đây là 6 điều về những gì xảy ra trong thời gian chuyển tiếp, theo tờ The Guardian.

1. Trống tòa

Khi Giáo hoàng danh dự Benedict rời thành Vatican để đến biệt điện mùa hè ở thị trấn Castel Gandolfo và trở thành giáo hoàng đầu tiên từ chức trong 600 năm, các thủ tục bầu chọn người kế vị sẽ được bắt đầu. Với việc ngai tòa thánh Peter được tuyên bố bỏ trống, thời kỳ “trống tòa” (sede vacante) sẽ chính thức mở ra. Có đến 208 hồng y, những người được mệnh danh “các hoàng tử của Giáo hội" có thể tụ hội tại Vatican để giúp điều hành Giáo hội trong khoảng thời gian này.

Khói đen bốc lên từ Nhà nguyện Sistine năm 2004 - Ảnh: AFP

2. Hồng y đoàn

Mặc dù toàn thể các thành viên Hồng y đoàn được quyền có tiếng nói trong các hội nghị, chỉ có 117 vị hồng y cử tri, là những người dưới 80 tuổi, được quyền bỏ phiếu trong Mật nghị Hồng y bầu tân giáo hoàng. Năm nay, chỉ có 115 hồng y dự kiến tham dự mật nghị bởi Hồng y người Anh Keith O’Brien đã từ chức giám mục xứ St. Andrews và Edingburgh sau các cáo buộc cư xử không đúng mực và rút lui khỏi mật nghị, trong khi Hồng y người Indonesia Julius Darmaatmadja cho biết ông không thể đến Rome vì thị lực quá kém.

3. Mật nghị Hồng y

Trong những ngày tại vị cuối cùng, Giáo hoàng Benedict đã ban hành một tự sắc (motu proprio) cho phép các hồng y khai mạc sớm Mật nghị Hồng y - “conclave”, bắt nguồn từ cụm từ tiếng Latin “cum clave”, có nghĩa là “với chìa khóa” và liên hệ đến thực tế là các hồng y sẽ bị khóa kín cửa cho đến khi họ có được sự chọn lựa. Do vậy, mật nghị có thể diễn ra ngay vào tuần tới. Trước khi tự sắc được ban hành, các hồng y phải chờ 15 ngày sau khi kết thúc triều đại giáo hoàng mới có thể khai mạc mật nghị.

4. Tiến trình

Theo như tên gọi, mật nghị sẽ diễn ra trong vòng bí mật, các hồng y cử tri bị giữ lại trong nhà khách ở Vatican khi không thương nghị tại Nhà nguyện Sistine, và bất kỳ ai vi phạm lời thề giữ bí mật sẽ bị vạ tuyệt thông ngay tức khắc. Đây cũng là một sửa đổi khác của Giáo hoàng Benedict trong tự sắc ngày 25.2. Trước đó, vị giáo hoàng tương lai sẽ là người ra hình phạt với những người vi phạm.

Một lần tụ hội của các hồng y tại Nhà nguyện Sistine - Ảnh: AFP

5. Khói trắng, khói đen

Chỉ có một vòng bỏ phiếu diễn ra trong ngày khai mạc mật nghị. Các ngày tiếp theo sẽ có hai vòng bỏ phiếu. Các cuộc bỏ phiếu được lặp lại trong buổi sáng và buổi chiều cho đến khi giáo hoàng mới được bầu ra với đa số phiếu là 2/3. Các lá phiếu bầu sẽ được đốt trong một bếp lò đặt tại góc tường nhà nguyện sau mỗi vòng. Khói đen bốc lên từ ống khói nhà nguyện biểu thị một vòng bỏ phiếu chưa thu được kết quả (theo truyền thống rơm ẩm được cho thêm vào để tạo khói đen, song ngày nay hóa chất được sử dụng để thay thế). Khói trắng bốc lên, kèm theo chuông đổ từ Đại thánh đường Thánh Peter (để tránh nhầm lẫn về màu sắc của khói) sẽ báo hiệu tân giáo hoàng đã được bầu ra.

6. Tân giáo hoàng

Người được chọn lựa khi đó sẽ được hỏi có chấp nhận vai trò hay không và được đề nghị chọn tông hiệu. Ông sẽ được thay phẩm phục áo choàng trắng trước khi quay trở lại Nhà nguyện Sistine, nơi các hồng y sẽ tuyên thệ vâng phục.

Sau đó, tân giáo hoàng sẽ bước ra ban công trên cửa chính của Đại thánh đường Thánh Peter và được giới thiệu với thế giới trước khi ban phước cho đám đông chờ đợi tại quảng trường.

Tông hiệu của Giáo hoàng qua các thời kỳ

Một trong những hành động đầu tiên của một vị tân giáo hoàng là chọn tông hiệu mới. Sự chọn lựa này phụ thuộc hoàn toàn vào tân giáo hoàng song thường kèm theo tính biểu tượng.

Hồng y Joseph Ratzinger đã chọn tên Benedict XVI vào năm 2004 nhằm tôn vinh Giáo hoàng Benedict XV, người nỗ lực làm trung gian dàn xếp hòa bình thời Thế chiến thứ nhất, và Thánh Benedict, vị thánh bảo trợ của người Thiên Chúa giáo ở châu Âu.

Hồng y Karol Wojtyla đã trở thành John Paul II vào năm 1978 nhằm tôn vinh người tiền nhiệm có thời gian trị vì ngắn ngủi, John Paul I. Vị Giáo hoàng chỉ tại vị trong 33 ngày trước khi qua đời đã chọn cho mình tông hiệu bằng cách ghép tên của hai người tiền nhiệm liền kề John XXIII và Paul VI.

Tông hiệu mà các giáo hoàng không được phép chọn là Peter, nhằm bày tỏ sự tôn kính với vị giáo hoàng đầu tiên, Thánh Peter, theo hãng tin Religion News Service.

Dưới đây là danh sách những tông hiệu thường gặp nhất qua các đời giáo hoàng. Nếu tân giáo hoàng chọn tông hiệu phổ biến nhất và trở thành John XXIV, sẽ có nhiều điều để giới quan sát bàn tán bởi Giáo hoàng John XXIII (1958-1963) là người đã tạo ra cuộc cách mạng trong Giáo hội Công giáo với việc triệu tập Công đồng Vatican đệ nhị.

1.     John (23)

2.     Benedict (16)

3.     Gregory (16)

4.     Clement (14)

5.     Leo (13)

6.     Innocent (13)

7.     Pius (12)

8.     Stephen (9, một số cho là 10)

9.     Boniface (9)

10.   Alexander và Urban (đều có 8 người)